สารานุกรมไทยสำหรับเยาวชนฯ / เล่มที่ ๑๔ / เรื่องที่ ๗ ข้าวฟ่าง / ศัตรูของข้าวฟ่าง

ศัตรูของข้าวฟ่าง แมลง ในระยะตั้งแต่ต้นกล้าเริ่มงอกจนอายุประมาณ ๑ เดือน ต้นกล้าอาจจะถูกทำลายโดยหนอนแมลงวันเจาะยอดข้าวฟ่าง การป้องกันกำจัด อาจใช้สารเคมีคาร์โบฟูแรนชนิดเม็ด ๓% ในอัตรา ๓-๖ กิโลกรัมต่อไร่ โรยพร้อมกับการหยอดเมล็ดขณะปลูก

แมลงวันเจาะยอดข้าวฟ่างระยะโตเต็มวัย

โรค โรคที่สำคัญของข้าวฟ่าง คือ โรคเชื้อราบนช่อหรือเมล็ด มักเกิดเนื่องจากอากาศมีความชื้นสูง ป้องกันโดยปลูกข้าวฟ่างปลายฤดูฝน หรือจัดวันปลูกให้เหมาะสม คะเนให้เมล็ดแก่และเก็บเกี่ยวได้ในช่วงที่ไม่มีฝนตก นก เป็นปัญหาของการปลูกข้าวฟ่างที่แก้ไขยากกว่าสัตว์ชนิดอื่น การใช้สารเคมีป้องกันอาจได้ผล แต่อาจมีพิษตกค้างที่เมล็ด และการพ่นสารเคมีค่อนข้างจะยุ่งยาก เนื่องจากต้นข้าวฟ่าง ในช่วงที่พ่นสารเคมีเป็นระยะออกรวง และต้นสูงแล้ว ราคาสารเคมี อาจทำให้ต้นทุนการผลิตข้าวฟ่างสูงขึ้นด้วย ควรหลีกเลี่ยงนก โดยการเลี่ยงไม่ปลูกนอกฤดู ควรปลูกเป็นแปลงใหญ่มากๆ และควรจัดเวลาปลูกให้เวลาเก็บเกี่ยวพร้อมกับธัญพืชอื่น เช่น ข้าว หญ้าไข่มุก เพราะจะทำให้อาหารในธรรมชาติของนกมีมาก นกจึงไม่ค่อยทำลายข้าวฟ่าง