สารานุกรมไทยสำหรับเยาวชนฯ / เล่มที่ ๑๔ / เรื่องที่ ๗ ข้าวฟ่าง / สำหรับเด็กระดับเล็ก

เมื่อชูชกเฒ่าจะเดินทางไปทูลขอกัณหา ชาลี จากพระเวสสันดร นางอมิตตดาได้เตรียมเสบียงอาหาร สำหรับเดินทางไกลไปในกลางป่า อาหารในย่ามของชูชกนั้น มีบรรยายไว้ในหนังสือมหาเวสสันดรชาดก ว่าดังนี้
	"...ทุกสิ่งสรรพ์ เสร็จสรรพ สำหรับจะเดินทาง ทั้งลูกเดือย ข้าวฟ่างต่างๆ ไม่อย่างเดียว ข้าวเหนียว ข้าวเจ้า ข้าวเม่า ข้าวพอง เป็นของเดินทาง ถั่วงาสาคูข้าวตูข้าวตาก หลากๆ ไม่น้อย ที่ใส่น้ำอ้อย อร่อยดีล้ำ น้ำผึ้งหวานฉ่ำ น้ำตาลหวานเฉื่อย เหนื่อยๆ แก้ร้อน ผ่อนลงถุงไถ้..."
ข้าวฟ่างเป็นพืชพวกเดียวกับข้าว ข้าวโพด หญ้า และไม้ไผ่ ข้าวฟ่างมีมากมายหลายชนิด คนเรารับประทานข้าวฟ่าง โดยนำเมล็ดมาหุงต้ม บางครั้งเรานำเมล็ดมาคั่วให้แตกพองเหมือนข้าวโพดคั่ว บางครั้งนำมาคั่วให้หอมแล้วชงน้ำร้อนไว้ดื่มกิน แม่บ้านเปียกข้าวฟ่างเป็นขนมเหมือนข้าวเหนียวเปียก ข้าวฟ่างชนิดหนึ่ง ลำต้นมีน้ำหวานใช้ทำน้ำตาลและหมักทำเหล้า ทำแอลกอฮอล์ นก ไก่ วัว ควาย และสัตว์อื่นๆ บางชนิด ก็ชอบกินเมล็ดข้าวฟ่าง ใบและลำต้นของข้าวฟ่างก็มีประโยชน์ นำมาเป็นอาหารสัตว์ได้ ช่อรวงข้าวฟ่างที่ก้านยาวๆ เมื่อนวดเอาเมล็ดออกแล้ว เรานำมาทำเป็นไม้กวาด และแปรงทาสีได้ ประเทศไทยส่งเมล็ดข้าวฟ่างเป็นสินค้าออก ไปขายให้ประเทศอื่น ข้าวฟ่างจึงเป็นพืชที่มีประโยชน์มาก เด็กๆ เคยเห็น และเคยรับประทานข้าวฟ่างบ้างหรือเปล่า หากไม่เคย ลองขอความช่วยเหลือจากผู้ใหญ่ให้ซื้อหาข้าวฟ่าง มาคั่วหรือทำขนม หรืออีกวิธีหนึ่ง เด็กๆ ควรหัดอ่านหนังสือให้เก่ง แล้วเปิดอ่านหาความรู้เรื่องข้าวฟ่างในหน้าต่อไป