สารานุกรมไทย
สำหรับเยาวชน
เมนู 18
|
สารานุกรมไทยสำหรับเยาวชนฯ / เล่มที่ ๑๘ / เรื่องที่ ๕ ประวัติการพิมพ์ไทย / สมัยธนบุรีและต้นรัตนโกสินทร์
สมัยธนบุรีและต้นรัตนโกสินทร์
สมัยธนบุรีและต้นรัตนโกสินทร์
ในสมัยสมเด็จพระเจ้าตากสินมหาราชแห่งกรุงธนบุรี
เมื่อบ้านเมืองเป็นปกติแล้ว บาทหลวงฝรั่งเศสชื่อ การ์โนต์ (Garnault)
กับคณะได้กลับเข้ามาสอนศาสนาอีก
แต่ได้แสดงความไม่เห็นชอบด้วยกับการที่สมเด็จพระเจ้าตากสินมหาราช จะให้ขุนนางไทยที่นับถือคริสต์ศาสนา ไปถือน้ำพระพิพัฒนสัตยา
จึงถูกเนรเทศออกไปนอกประเทศ ครั้นถึงสมัยกรุงรัตนโกสินทร์
พระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราชเสวยราชสมบัติ โปรดเกล้าฯ
ให้คณะบาทหลวงกลับเข้ามาสอนศาสนาตามเดิมได้
บาทหลวงการ์โนต์กับคณะจึงเข้ามาอยู่ที่กรุงธนบุรีตามเดิม ใน พ.ศ.๑๓๓๙
การกลับมาในครั้งนี้ได้นำเครื่องพิมพ์เข้ามาด้วย
และได้จัดตั้งโรงพิมพ์ และพิมพ์หนังสือขึ้น ที่วัดซันตาครูส ตำบลกุฎีจีน
จังหวัดธนบุรี
มีหลักฐานว่า เป็นหนังสือที่พิมพ์ขึ้นเก่าแก่ที่สุดในประเทศไทย ที่ยังเหลือให้เห็นอยู่
คือ หนังสือคำสอนคริสตัง ภาคต้น หนังสือนี้พิมพ์ในปี พ.ศ.๒๓๓๙ (ค.ศ.๑๗๙๖)
เป็นหนังสือที่ใช้ตัวพิมพ์อักษรโรมันเรียงพิมพ์เป็นภาษาไทย พิมพ์ขึ้นเป็นเล่ม
มีความหนา ๖๔ หน้า แม่แบบตัวพิมพ์ปั้นด้วยดินเหนียว หลอมตะกั่วหยอด
หล่อทีละตัว
แท่นพิมพ์ทำด้วยไม้ หนังสือเล่มนี้มีจ่าหน้า ซึ่งถอดอ่านเป็นตัวอักษรไทยแล้ว มีใจความว่า
 หน้าปกในหนังสือคำสอนคริสตัง ภาคต้น ซึ่งเขียนภาษาไทยด้วยตัวพิมพ์อักษรโรมัน
ในหน้าสองของหนังสือ พิมพ์ภาพเป็นรูปนักบุญหลุยส์ เดอคงชาคา
เป็นภาพพิมพ์จากแม่พิมพ์ไม้
แกะรูปร่างหน้าตาดูคล้ายคนไทย ไม่เป็นฝรั่ง เป็นฝีมือช่างแกะแม่พิมพ์คนไทย
พิมพ์ในปี ค.ศ.๑๗๙๖ ตรงกับ พ.ศ.๒๓๓๙ เป็นรัชสมัยของรัชกาลที่ ๑
แห่งกรุงรัตนโกสินทร์
|
|
