สารานุกรมไทยสำหรับเยาวชนฯ / เล่มที่ ๒๘ / เรื่องที่ ๔ ทุเรียน / สำหรับเด็กระดับเล็ก

อะไรเอ่ย ลูกเท่าผลแตง กลิ่นแรงมีหนาม เป็นพูงดงาม เนื้อเหลืองดังทอง เมล็ดสีน้ำตาล หอมหวานน่าลอง รับประทานแล้วต้อง ติดใจทุกคน ตอบ     ทุเรียน กบอะไรเอ่ย อยู่บนต้นไม้ กระโดดไม่ได้ รูปลักษณะกลม เนื้อแน่นนุ่มนวล ชวนให้นิยม หนามแหลมโค้งคม กลิ่นแรงนักหนากบอายุมาก เอาชื่อมาฝาก เรียกขานกันมา อาหารชั้นดี ล้วนมีราคา เก่งจริงทายว่า กบจริงหรือปลอม ตอบ     ทุเรียนกบแม่เฒ่า

ทุเรียนเป็นไม้ผลไทยชนิดหนึ่ง ลำต้นสูงใหญ่ ใบเขียว ปลายใบเรียวแหลม ผลทุเรียนมีลักษณะกลม บ้างก็กลมรีรูปไข่ เปลือกหนามีหนามแหลม มีกลีบร่องตื้นๆ เรียกว่า พู เมื่อผลแก่จัดมีกลิ่นแรง คนที่ชอบรับประทานทุเรียนบอกว่าหอม คนที่ไม่ชอบบอกว่าเหม็น เมื่อผลทุเรียนแก่ ปลายหนามจะแห้งมีสีน้ำตาลเข้ม เราใช้มีดแงะตรงปลายผล แล้วฉีกออก พูทุเรียนจะแยกตามรอย เห็นเนื้อทุเรียนสีเหลือง มีรสหวาน เนื้อละเอียดนุ่มนวล เมล็ดสีน้ำตาล

เรารับประทานทุเรียนเป็นของหวาน เด็กๆ ไม่ควรรับประทานมาก เพราะจะรู้สึกร้อนและอึดอัด ขนมไทยอย่างหนึ่งนำเนื้อทุเรียนมาผสมน้ำกะทิ และน้ำตาลปึก ราดข้าวเหนียวมูน เรียกว่า ข้าวเหนียวน้ำกะทิทุเรียน นอกจากนี้ เรายังนำเนื้อทุเรียนมากวนเป็นทุเรียนกวน หรือนำมาปั่นผสมไอศกรีม เป็นไอศกรีมรสทุเรียนอร่อยมาก ทุเรียนมีหลายพันธุ์ แยกตามลักษณะใบ ผล และหนามผล ทุเรียนที่คนนิยมรับประทาน และชาวสวนปลูกกันมาก ในอดีต ได้แก่ ทุเรียนพันธุ์กำปั่น ลวง ก้านยาว กบ ชะนี แต่ปัจจุบันทุเรียนที่คนชอบกันมากคือ ทุเรียนหมอนทอง เพราะเมื่อผลแก่จัด แต่ละพูมีเนื้อมาก เนื้อนุ่มไม่แฉะ และมีจำนวนเมล็ดลีบมาก เมื่อแกะพูทุเรียนออกมา เนื้อจะคงรูปน่ารับประทาน

ทุเรียนมีราคาแพง เมื่อเทียบกับผลไม้ไทยประเภทอื่น และมีผู้ขนานนามทุเรียนว่า เป็นราชาแห่งผลไม้ แต่เดิมชาวสวนทุเรียนปลูกทุเรียนให้เติบโตตามธรรมชาติ ผลผลิตน้อย ปัจจุบันมีการเลือกพันธุ์ มีเทคนิคให้ปุ๋ย ตัดแต่งกิ่ง ป้องกัน และกำจัดโรคแมลง ทุเรียนจึงให้ผลผลิตได้ดี แหล่งปลูกทุเรียนมีอยู่หลายจังหวัด ในอดีต ที่ปลูกมาก และมีชื่อเสียงคือ จังหวัดนนทบุรี ปัจจุบัน มีปลูกมาก ที่จังหวัดจันทบุรี ระยอง ตราด ชุมพร ปราจีนบุรี นครนายก สุราษฎร์ธานี ทุเรียนเป็นสินค้าส่งออกของไทย ทั้งที่เป็นผลทุเรียนสุก ผลและเนื้อทุเรียนแช่แข็ง และทุเรียนทอดกรอบ ทุเรียนรสอร่อย รับประทานแต่น้อย พอเหมาะพอดี